Van overvloed naar schaarste: hoe navigeren we door de dreigende watercrisis?

Nu zoet water steeds schaarser wordt en er steeds dringender actie moet worden ondernomen, zijn innovatie en verantwoorde praktijken de sleutel tot het aangaan van deze groeiende uitdaging en het ontsluiten van kansen in een wereld met watertekorten. 

Water, de essentie van het leven, ooit beschouwd als grenzeloos, wordt geconfronteerd met een ongekende crisis. Hoewel water het grootste deel van het aardoppervlak bedekt, is slechts 3% zoet water, wat van vitaal belang is voor het overleven van de mens te midden van toenemende wereldwijde uitdagingen zoals droogtes en branden. Alarmerende prognoses wijzen op een duizelingwekkend tekort in 2050, wanneer slechts 60% van de behoeften van de mensheid kan worden vervuld, wat de urgentie van duurzaam waterbeheer onderstreept. De Verenigde Naties onderstrepen de noodzaak om dit probleem aan te pakken, niet alleen voor de gezondheid en het levensonderhoud van de mens, maar ook voor de wereldwijde economische stabiliteit.

De versnelde uitputting van zoetwater wordt veroorzaakt door bevolkingsgroei, klimaatverandering en niet-duurzame praktijken, waaronder waterintensieve vleesproductiemethoden en aanzienlijke verliezen in de landbouw - waar tot 60% van het zoetwater verloren gaat door verdamping en slecht beheer. Er is dringend actie nodig om de gevolgen van deze groeiende waterkloof aan te pakken. Maar te midden van de crisis ontstaan er kansen voor duurzame oplossingen in de landbouw, maar ook in industriële praktijken en de behandeling van afvalwater.

 

 

Efficiëntie bij het aanpakken van de waterkloof

Nu de wereld wordt geconfronteerd met een groeiend probleem van waterschaarste, zijn er in alle sectoren uitdagende veranderingen in het watergebruik nodig:

  • Landbouw: Deze sector is verantwoordelijk voor 72% van het wereldwijde waterverbruik[1] en kan de efficiëntie verbeteren door slimme irrigatie (35-70% waterbesparing[2]) en waterefficiënte teeltpraktijken. De markt voor slimme irrigatie zal naar verwachting met 12% per jaar groeien tot 2032[3].
  • Industrie: De industrie, die 20% van de vraag naar water voor haar rekening neemt[4], kan haar verbruik aanzienlijk verminderen door water te hergebruiken en te recycleren. Gerecycleerde metalen gebruiken bijvoorbeeld 40% minder water en produceren 76% minder vervuiling dan nieuwe materialen[5]. Gesloten watersystemen, die naar verwachting met 5% per jaar zullen groeien tot 2030, bieden een andere oplossing.
  • Steden: Het terugdringen van waterverlies in stedelijke gebieden is van cruciaal belang. Het verhelpen van lekken zou alleen al in Europa 1 biljoen liter per jaar kunnen besparen[6], en de markt voor slimme watermeters zal naar verwachting met 11,6% per jaar groeien tot 2027[7]. Water smart cities (infrastructuurbewaking, stedelijk waterbehoud en slimme lekdetectie), een markt van 540 miljard dollar die naar verwachting jaarlijks met 15% zal groeien tot 2030, bieden geïntegreerde oplossingen voor bewaking, behoud en lekdetectie[8].

Naast technologische vooruitgang vereist het verbeteren van waterbeheer ook sterk ondernemingsbestuur, openbaarmaking en risicobeoordeling. Naarmate de regelgeving zich ontwikkelt om waterschaarste en vervuiling aan te pakken, moeten bedrijven zich aanpassen om zowel de uitdagingen als de kansen aan te gaan.

 

Verbetering van het beheer van waterbronnen: een oplossing voor de crisis

Effectief beheer van waterbronnen is de sleutel tot het aanpakken van de watercrisis. Dit omvat verschillende belangrijke strategieën:

  • Afvalwaterbehandeling: Wereldwijd blijft 70% van het industriële afvalwater onbehandeld[9], wat milieurisico's met zich meebrengt. Geavanceerde technologieën kunnen afvalwater doeltreffend reinigen, maar de regelgeving moet worden aangepast om hergebruik aan te moedigen (momenteel slechts 11%).
  • Ontzilting: Ontzilting biedt een alternatieve waterbron door zeewater om te zetten in zoet water, vooral in regio's met waterschaarste. Er is echter vooruitgang nodig om de milieuproblemen aan te pakken, zoals het hoge energieverbruik en de lozing van pekel.
  • Behoud van biodiversiteit: Het beschermen van ecosystemen is van cruciaal belang om zoet water beschikbaar te houden. Ontbossing, verstedelijking en een stijgend zoutgehalte bedreigen de watervoorraden. Herstelprojecten die zich richten op rivieren en wetlands kunnen de beschikbaarheid van water verbeteren.

Samenwerking tussen verschillende belanghebbenden, waaronder overheden, bedrijven, investeerders en individuen, is essentieel om deze doelen te bereiken en duurzaam waterbeheer voor de toekomst te garanderen.

 

De blauwe economie ontsluiten

Hoewel een volledige vervanging van water onbereikbaar blijft, onderstreept recent onderzoek het immense potentieel om de efficiëntie en circulariteit ervan te verbeteren. Het Carbon Disclosure Project rapport toont aan dat conventionele economische modellen inherente operationele risico's over het hoofd hebben gezien en de werkelijke kosten van water hebben onderschat, wat heeft geleid tot onderinvestering in efficiëntie en alternatieve oplossingen.

De overgang naar duurzame waterpraktijken biedt echter aanzienlijke investeringsmogelijkheden. Het CDP-rapport stelt dat investeringen in waterzekerheid maar liefst 2,3 biljoen dollar aan potentiële economische winst voor de particuliere sector opleveren[10].

In het aangezicht van tegenspoed is de oproep duidelijk: verenigen, innoveren en daadkrachtig optreden. Alleen een gezamenlijke inspanning kan helpen bij het navigeren door de turbulente wateren die voor ons liggen en bij het beschermen van de kostbare hulpbron waarvan al het leven afhankelijk is. Het omarmen van de overgang betekent niet het uitputten van waterbronnen, maar het succesvol oplossen van watergerelateerde uitdagingen. Om deze visie te verwezenlijken zijn aanhoudende inzet en langetermijninvesteringen nodig, wat benadrukt dat deze kwestie zich over tientallen jaren kan uitstrekken.

 

[1] VN Wereld Water Ontwikkeling Rapport 2023
[2]Internationale Watervereniging (2020)
[3] Wereldwijde marktinzichten, 2023
[4] VN Wereld Water Ontwikkeling Rapport 2023
[5] Europese Confederatie Recycling Industrieën (2023) en EPA (2010)
[6] Volgens Eurostat: het mediane dagelijkse waterverbruik uit openbare watervoorziening is 40-50 kubieke meter per inwoner in Europa - Waterstatistieken - Statistieken uitgelegd (europa.eu)
[7] MarketsandMarkets
[8] MarketsandMarkets
[9] Verenigde Naties, Vooruitgang op het gebied van afvalwaterzuivering, 2021
[10] Wereldwijd waterrapport 2022. Carbon Disclosure Project (2023). Beschikbaar op: https://www.cdp.net/en/research/global-reports/global-water-report-2022