De lange blik
Terwijl het drama van maart zich ontvouwt, kan het ons helpen om de lange weg die de banken hebben afgelegd en de weg die voor ons ligt in gedachten te houden. Die wegen zijn heel verschillend aan weerszijden van de Atlantische Oceaan.
In Europa mogen de recente gebeurtenissen ons niet uit het oog doen verliezen dat de regelgeving al in volle gang was (wie kan Basel III vergeten?), en belangrijker nog, dat die er binnenkort aankomt.
De bancaire regelgeving in de EU legt de nadruk op openbaarmaking van klimaatrisico's, met inbegrip van risico's voor hun kredietportefeuille die het gevolg kunnen zijn van klimaatverandering. De Europese Bankautoriteit zal banken vragen om vanaf december 2023 zowel gegevens over deze risico's als hun strategieën om deze risico's aan te pakken openbaar te maken. Banken die blootstaan aan leningen, van vastgoed tot energie, kunnen te maken krijgen met afschrijvingen als gevolg van extreme weersomstandigheden of van veranderingen in het klimaatbeleid en de regelgeving.
In de VS, is de situatie anders. Het belangrijkste is dat de normen voor ondernemingsbestuur in de VS achterblijven bij die in Europa. Het idee van corporate governance is in de VS later ontstaan dan in Europa. De culturele houding tegenover risico's verschilt in de VS van die in Europa. Ook de Amerikaanse bankentoezichthouders hanteren een minder gerichte aanpak van klimaatrisico's bij banken. In ruimere zin is deregulering wellicht een betere omschrijving van het Amerikaanse banklandschap. Van de intrekking van Glass-Steagall twee decennia geleden, en de herinvoering van handelsrisico's in de solvabiliteit van banken, tot de terugdraaiing van Dodd-Frank in de afgelopen vijf jaar, worden de reacties van de VS op bankcrises teruggedraaid, met alleen morele overtuiging aan de horizon.
Hoe kunnen banken beter inspelen op ESG -overwegingen?
Bestuur
Corporate governance blijft de belangrijkste materiële kwestie voor de banksector, ondanks de versterking van de interne governance en de verbetering van het "gezonde en prudente" beheer sinds de wereldwijde financiële crisis.
Om terug te keren naar de basisbeginselen: de eerste rol van corporate governance is de bescherming van de belangen van minderheidsaandeelhouders. Dit is de grondgedachte achter regels inzake corporate governance, zoals de samenstelling van de raad van bestuur. Minderheidsaandeelhouders moeten in de raad van bestuur vertegenwoordigd zijn om hun belangen te kunnen verdedigen. De raad moet deskundigheid op de werkterreinen van de onderneming omvatten, alsmede een diversiteit aan vaardigheden, kennis, achtergrond, leeftijd en geslacht. Dit is nodig om ervoor te zorgen dat besluiten worden genomen in het belang van de onderneming, met inbegrip van de legitieme belangen en verwachtingen van de aandeelhouders en alle andere belanghebbenden.
De banken moeten de beginselen van de codes voor corporate governance volgen. De raad van bestuur moet bijvoorbeeld een minimum van 50% onafhankelijke bestuurders omvatten, terwijl de beste praktijk voor comités volledige onafhankelijkheid zou inhouden voor de audit-, belonings- en benoemingssubcomités.
Neem het voorbeeld van de beloning. De vergoedingspakketten voor de CEO en het hoger management moeten zodanig worden gestructureerd dat zij stimulansen bieden voor waardecreatie op lange termijn, en zinvolle doelstellingen bevatten voor prestatiegebonden vergoedingen die de strategie van de onderneming op lange termijn ondersteunen.
Ondernemingen met een slechte corporate governance, waaronder een niet-onafhankelijke raad van bestuur met een gebrek aan toezicht, hebben een grotere kans op frauduleuze praktijken, een slechte afstemming van de beloning van bestuurders op de prestaties en achterstelling van minderheidsaandeelhouders. Al deze factoren hebben een negatief effect op de waardering van de onderneming en verhogen de kapitaalkosten. Goede en degelijke bestuurspraktijken zijn van cruciaal belang voor de financiële sector.
Goede informatie is een voorwaarde voor goed geïnformeerde besluitvorming. Te veel banken in de bankenunie beschikken nog steeds niet over voldoende soepele IT-systemen om gegevens over risicobereidheid, risicolimieten en risicoprofielen adequaat te aggregeren. Zwakke punten op dit gebied voeden de governanceproblemen waarmee de banken worden geconfronteerd. De bestuursorganen van de bank stellen de risicobereidheid van de bank vast. Zij zijn verantwoordelijk voor het uitdragen van de strategische doelstellingen en waarden van de bank. Een sterk bestuurskader verschaft de leden van de Raad van Bestuur tijdig de juiste informatie en gegevens.
Milieu
De afgelopen jaren hebben regelgevers wereldwijd verklaard dat klimaatverandering een wezenlijk risico vormt voor het behoud van de financiële stabiliteit. Als kapitaalverschaffers heeft de financiële sector een cruciale rol te spelen bij het bevorderen van de overgang naar een koolstofarme economie en het bereiken van de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs. Financiële instellingen staan dan ook onder druk om de transparantie en de informatieverstrekking over klimaatrisico's te verbeteren. Meer informatie over bankbalansen helpt belanghebbenden om inzicht te krijgen in de blootstelling van banken aan milieurisico's op lange termijn. Groene obligaties en aan duurzaamheid gekoppelde schuldprodukten fungeren als een manier om algemene bedrijfsdoeleinden te financieren en tegelijkertijd verbeteringen op het gebied van duurzaamheid aan te moedigen.
Menselijk kapitaal
Het is voor financiële ondernemingen van cruciaal belang om loopbaanbeheerprogramma's in te voeren om de productiviteit te verhogen en het verloop, dat zeer kostbaar kan zijn, te beperken. Effectieve praktijken op het gebied van personeelsbeheer hebben materiële gevolgen voor de financiën.
Klanten
Financiële instellingen beschikken door de aard van hun activiteiten routinematig over zeer vertrouwelijke informatie over hun cliënten. Het analyseren van het bedrijfsbeleid inzake gegevensbescherming en de naleving van voorschriften is een belangrijk onderwerp geworden voor de banken, met name in de EU in het kader van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (GDPR). Productveiligheid en transparantie voor de klant is een belangrijke verantwoordelijkheid voor financiële instellingen, aangezien er vaak een kenniskloof bestaat tussen de bank en de klant.
