In het uitgebreide onderwerp van de uitdagingen en moeilijkheden van klimaatanalyses vanuit het oogpunt van investeerders, komen scope 3-emissies nadrukkelijk naar voren als een van de belangrijkste struikelblokken: de gegevens zijn onvolledig, onbetrouwbaar en, zoals het er nu voorstaat, onmogelijk om decarbonisatietrajecten en dus investeringsdoelen te definiëren. Bedrijven voeren van hun kant aan dat het moeilijk is om deze emissies te berekenen en dat ze van nature indirect zijn en daarom niet onder hun verantwoordelijkheid vallen. Aan de andere kant zien veel experts scope 3-gegevens als een soort "graal" die de complexe cirkel van klimaatanalyse eindelijk rond zal maken. Wat denk jij?
Bij Candriam is ons standpunt duidelijk: hoewel scope 3 koolstofgegevens een essentieel element zijn in klimaatanalyses, en in het bijzonder om te beoordelen of bedrijven op één lijn zitten met de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs, moeten we ons bewust zijn van de beperkingen, of die nu contextueel of structureel zijn.
;
”De kwaliteit en betrouwbaarheid van scope 3 emissies staan centraal bij het verbeteren van klimaatanalyses en het integreren van klimaatoverwegingen in investeringen
Scope 3-emissies zijn indirecte broeikasgasemissies die zich voordoen stroomopwaarts (leveranciers, enz.) of stroomafwaarts (distributie, productgebruik, beheer aan het einde van de levensduur) van de activiteiten van een bedrijf.
Bron: Greenhouse Gas Protocol
Hoewel deze emissies indirect zijn, is het belangrijk om er rekening mee te houden, omdat heel vaak de koolstofproblematiek niet gekoppeld is aan de productie van een product zelf, maar eerder aan de grondstoffen waarvan het is gemaakt, of aan het gebruik ervan - elementen waarmee geen rekening wordt gehouden in de scope 1&2 emissies van een bedrijf. Het heeft bijvoorbeeld weinig zin om alleen de scope 1&2-emissies van een oliemaatschappij te analyseren, wanneer 90% van de oliegerelateerde emissies stroomafwaarts van de activiteiten plaatsvinden, wanneer de olie in de motoren van klanten wordt verbrand. Als we ons alleen zouden richten op het koolstofarm maken van de scopes 1&2, zou dat betekenen dat we ons alleen zouden richten op de manier waarop het bedrijf olie wint en niet op het eindproduct, dat van nature zeer koolstofintensief is.
Kijken naar Scope 3-emissies betekent in geen geval dat we proberen aan elk bedrijf de emissies toe te wijzen waarvoor het "verantwoordelijk" is - een complexe en subjectieve oefening. Investeerders zijn geïnteresseerd in scope 3 emissies omdat ze essentieel zijn voor het analyseren van bedrijfsrisico's en de veerkracht van hun bedrijfsmodel op de lange termijn. De meest koolstofintensieve waardeketens zijn degenen die de grootste inspanningen zullen moeten leveren, en dit zal gevolgen hebben voor alle spelers in de waardeketen. Het analyseren van scope 3 emissies is essentieel voor het begrijpen van de positie van een bedrijf ten opzichte van de uitdagingen van de ecologische transitie, de transformaties die nodig zijn om zich aan te passen aan een koolstofarme wereld, en de bijbehorende risico's en kansen - sleutelfactoren bij het beoordelen van de relevantie van een langetermijninvestering, met name in de meest koolstofintensieve sectoren.
Hoewel scope 3 een nauwkeuriger beeld geeft van de uitstoot die wordt gegenereerd door de hele waardeketen van een activiteit of bedrijfstak, zijn er zeer sterke sectorale vertekeningen - net als bij scope 1&2 emissies. Door hun aard hebben sommige sectoren veel hogere scope 3 emissies dan andere, vooral in de industrie - hoewel dit geen garantie is voor de kwaliteit van hun positionering of hun klimaatstrategie. Dit geldt met name voor kapitaalgoederen, die door hun aard centraal staan in industriële processen en zeer hoge Scope 3 (downstream) emissies hebben. Dit is nog meer het geval voor leveranciers van kapitaalgoederen of oplossingen om het energieverbruik van hun klanten te verminderen, die een deel van de CO2-uitstoot die gepaard gaat met het energieverbruik van deze klanten in hun scope 3 zullen opnemen. Hoewel deze bedrijven de kern vormen van de energietransformatie van onze industrieën, kunnen ze worden uitgesloten van de portefeuilles van investeerders die de scope 3 emissies van hun portefeuilles willen verminderen, of zelfs worden aangemoedigd om hun interesse in hun klanten met de grootste uitstoot te verliezen ten gunste van sectoren en activiteiten die al koolstofarm zijn - een onzin voor de financiering van de transitie!
De publicatie van Scope 3-emissies door bedrijven blijft gebrekkig en fragmentarisch, vanwege de complexiteit van de oefening en het gebrek aan gemeenschappelijke normen voor de berekening van emissies. Het BKG-protocol zelf laat bedrijven veel ruimte om hun materiële emissies en de berekeningsmethode te definiëren, wat leidt tot grote verschillen, zelfs binnen dezelfde sector.
Neem het geval van de fabrikanten van halfgeleiders, die ook een centrale rol spelen in de energietransitie in de industrie. Als BtoB-tussenpersonen zijn ze niet verplicht om de koolstofimpact van hun producten te communiceren in overeenstemming met het GHG-protocol. Veel bedrijven denken dat ze onmogelijk kunnen weten waar en hoe hun producten worden gebruikt - een geldig argument, als diezelfde bedrijven hun klanten niet zo snel zouden informeren over hun scope 4, de beroemde "vermeden emissies" - deze gegevens zijn veel ingewikkelder te berekenen en vereisen een gedetailleerde kennis van scope 3 emissies... zoek de fout! Het is duidelijk dat we liever de positieve koolstofimpact van onze producten communiceren, zonder een volledige analyse van de negatieve koolstofimpact.
Laten we hopen dat toekomstige regelgeving, en in het bijzonder de CSRD (Corporate Sustainable Reporting Directive), meer consistentie zal brengen in de klimaatrapportage van bedrijven. Dit is essentieel zodat investeerders zelf betrouwbare koolstofgegevens kunnen verkrijgen en communiceren.
Over het algemeen worden emissiegegevens vrijwillig door bedrijven gepubliceerd aan het Carbon Disclosure Project (CDP) en vervolgens verzameld en waar nodig opnieuw verwerkt door de gegevensverstrekkers. In de praktijk rapporteren maar heel weinig bedrijven volledig. In dit geval worden hun Scope 3-emissies "geschat" met behulp van statistische modellen die talrijke methodologische vertekeningen in de databases inbouwen.
Ten eerste houden deze schattingen geen rekening met de specifieke kenmerken van de activiteiten of eindmarkten van het bedrijf. Dit betekent dat fabrikanten van apparatuur voor elektrische voertuigen kunnen eindigen met dezelfde "downstream" scope 3 emissies als de gemiddelde fabrikant van apparatuur voor interne verbrandingsvoertuigen! Bovendien worden, zoals in alle statistische modellen, extreme gegevens vaak geëlimineerd. Dit betekent dat in bepaalde sectoren de weinige bedrijven die een eerlijke en rigoureuze berekening van hun Scope 3-emissies uitvoeren, door statistische analyses kunnen worden beschouwd als " uitschieters ", en dat hun emissies ver boven het sectorgemiddelde liggen dat wordt toegeschreven aan hun branchegenoten die niets bekendmaken. Dit systeem moedigt bedrijven niet aan om uitgebreide gegevens te publiceren.
Het gebrek aan betrouwbaarheid, consistentie en stabiliteit van scope 3-gegevens bemoeilijkt de taak van beleggers: hoe kunnen doelen worden gesteld op portefeuilleniveau? - Vooral voor geconcentreerde portefeuilles, actief beheerd met een sterke klimaatpositionering, die het opsporen van bedrijven met gedifferentieerde posities ten opzichte van hun concurrenten vereisen.
De kwaliteit en betrouwbaarheid van scope 3-emissies staan centraal bij het verbeteren van klimaatanalyses en het integreren van klimaatoverwegingen in investeringen . Het is essentieel dat we collectief vooruitgang boeken op dit gebied: bedrijven, investeerders, gegevensleveranciers. We moeten bedrijven blijven aanmoedigen om volledig en transparant te rapporteren over hun scope 3, en waar nodig scope 3-doelstellingen op te nemen in hun decarbonisatieplan.
Aan de andere kant zullen zelfs volledige scope 3-gegevens slechts één van de vele indicatoren zijn om de klimaatpositie van een bedrijf of portefeuille te analyseren. Klimaatanalyse, met name de beoordeling van de afstemming van een bedrijf of portefeuille op de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs, blijft een veel complexere en fundamentelere oefening dan het vergelijken van koolstofgegevens. Dit is de prijs die moet worden betaald om een echte ecologische transitie te financieren.
Het is in het belang van beleggers om zich te omringen met experts!
Krijg sneller informatie met één enkele klik
