Aan beide zijden van de Atlantische Oceaan zal inflatie ongetwijfeld een belangrijk thema zijn geweest in 2023. Eind vorig jaar voedde de toename van goed nieuws op dit front de daling van de langetermijnrente en de verwachtingen van verlagingen van de kortetermijnrente door de Europese Centrale Bank en de Federal Reserve. De Bank leek zelfs te pivoteren tijdens haar vergadering van het Monetary Policy Committee half december, waarbij ze met name aangaf dat ze zou oppassen niet de fout te maken een te restrictief monetair beleid te handhaven... voor te lange tijd! Loopt de strijd tegen inflatie, die centrale banken in 2022 begonnen, ten einde?
De reeks berichten die we vandaag beginnen, is bedoeld om deze kwestie te inventariseren.
Een strijd die nog niet gewonnen is
De feiten
Zowel in de Verenigde Staten als in de eurozone daalde de inflatie in 2023 (grafiek 1). Aanvankelijk gevoed door een daling van de energie- en landbouwgrondstoffenprijzen, werd deze neergang vervolgens ondersteund door een daling van de onderliggende inflatie (d.w.z. exclusief energie en voedsel).
Inflatie goederen weer normaal
De bevoorradingsketens en de wereldhandel werden tijdens de pandemie grondig verstoord: de daaruit voortvloeiende stijging van de goederenprijzen was spectaculair in de Verenigde Staten en, in mindere mate, in de eurozone. Vier jaar na het uitbreken van de pandemie zijn deze spanningen verdwenen: bedrijven in de productiesector melden dat de levertijden weer normaal zijn (grafiek 2) en de kosten van zeevracht zijn bijna terug op het niveau van 2019 (grafiek 3).
In de Verenigde Staten is de goedereninflatie dus teruggekeerd naar het niveau van voor de pandemie van bijna 0%. Als deze terugkeer naar normaal in de eurozone langer heeft geduurd, komt dat omdat we een heel specifieke schok hebben moeten verwerken: de stijging van de energieprijs... aardgas in het bijzonder! De neerwaartse trend in de inflatie van industrieproducten is echter ook in volle gang, met een daling van de goederenprijzen in de afgelopen drie maanden!
De recente gebeurtenissen in de Rode Zee herinneren ons er natuurlijk aan hoe kwetsbaar de wereldhandel is voor geopolitieke spanningen. Na een reeks aanvallen in de Rode Zee leidde een aantal grote rederijen hun schepen om bij het Suezkanaal: dit verlengde de transittijden voor goederen (de omleidingen via Kaap de Goede Hoop verlengt de reisduur tussen Europa en Azië met 30% tot 40%) en leidde tot een aanzienlijke stijging van de verzekerings- en brandstofkosten. Hoe langer deze situatie aanhoudt, hoe groter het risico op verdere druk op de vastgoedprijzen...
Huurinflatie: een Amerikaans probleem op weg naar normalisatie
De Verenigde Staten hadden ook te maken met een heel specifiek probleem: de spectaculaire stijging van de huren. Maar ook hier gaat het de goede kant op. Sinds meer dan een jaar zijn de huren voor woningen die op de huurmarkt komen duidelijk vertraagd (grafiek 4) en zelfs licht gedaald, volgens de index die gepubliceerd wordt door Appartment list. Het hoeft niet te verbazen dat deze vertraging niet volledig wordt weerspiegeld in de door de BLS gepubliceerde huurprijsindex, die niet alleen de huurprijzen voor nieuwe huurwoningen meet, maar alle huurprijzen die Amerikaanse huishoudens betalen. Het is daarom van nature meer inert. De duidelijke vertraging sinds begin vorig jaar is echter geruststellend en zou in 2024 moeten aanhouden. Dit is des te belangrijker omdat de huur bijna 33% van de consumentenprijsindex uitmaakt (en 41% van de onderliggende prijssubindex)!
Serviceprijzen: een onvoltooide vertraging
Terwijl de goederenprijzen (en huurprijzen in de VS) genormaliseerd zijn of bezig zijn dat te doen, zal een duurzame terugkeer naar een inflatie die meer in lijn is met de doelstellingen van de centrale banken een sterkere daling van de diensteninflatie vereisen. Voor de meeste van deze diensten vertegenwoordigt arbeid echter het grootste deel van de productiekosten. Voor centrale banken lijkt het winnen van de strijd tegen de prijsinflatie dan ook gepaard te gaan met het beheersen van de looninflatie.
Meer in een volgende aflevering...
Dit document wordt louter ter informatie verstrekt. Het vormt geen aanbod tot aan- of verkoop van financiële instrumenten en houdt geen beleggingsadvies in. Het bevestigt ook geen enkele vorm van transactie, tenzij dit uitdrukkelijk werd overeengekomen. Hoewel Candriam de gebruikte gegevens en bronnen met veel zorg selecteert, kunnen fouten of weglatingen niet a priori worden uitgesloten. Candriam kan niet aansprakelijk worden gesteld voor enig direct of indirect verlies als gevolg van het gebruik van dit document. De intellectuele eigendomsrechten van Candriam dienen te allen tijde nageleefd; de inhoud van dit document mag niet worden gereproduceerd zonder voorafgaande schriftelijke goedkeuring.